Alzheimer’s Disease Society Mart 1997

İletişim

Demanslı kişiler en uygun şekilde iletişim kurmak için cesaretlendirilmelidirler. Bu onların yaşam kalitesini artırır ve kimlik duygularını mümkün olduğu kadar uzun süre korumalarına olanak sağlar. Ancak, bakıcının devamlı duyarlı ve dikkatli desteği çok önemlidir. Aşağıdaki öneriler yararlı olabilir.

Demanslı her kişi farklıdır ve her aşamada en çok işe yarayan iletişim yöntemini bulabilmek için çeşitli yollar denemeniz gerekir.

Demans arttıkça iletişim kurabilmek için daha fazla çaba harcamanız gerekecektir. Kişiye bir etkinlikle ilgili yardım ettiğinizde, geçmişle ilgili sorular sorduğunuzda ya da eski işlerini ya da uğraşlarını anımsatan fotoğraflara ya da nesnelere baktığınızda size daha çok tepki vereceklerini göreceksiniz.

Sözcüklerin iletişimin tek yolu olmadığını unutmamak önemlidir. Ses tonumuzla, ifadelerimizde, mimiklerimizle ve dokunuşlarımızla ruh halimiz ve duygularımız hakkında önemli ölçüde bilgi veririz.

Demanslı kişi kelimeleri kullanma ve anlamakta zorlanmaya başladığında sözel olmayan iletişime daha fazla ihtiyaç duyacaksınız.

Kişinin neredeyse hiç iletişim kuramadığı ve belki de sizin adınızı ya da kim olduğunuzu unutabileceği bir zaman gelebilir. Bu durum hastalığın bir parçasıdır ancak sizin kendinizi çok sıkıntılı hissetmeniz ve desteğe ihtiyaç duymanız olasıdır.

İletişim kurmakta yardımcı olacak ipuçları

İlgisini çekmek

· Onunla iletişim kurmadan önce ilgisini çektiğinizden emin olun.

· Dikkatini yoğunlaştırmasına yardımcı olacağı için onunla göz teması kurmaya çalışın.

· Ağız hareketlerinizi ya da kullandığınız mimikleri görebilecekleri kadar yakına oturduğunuzdan emin olun.

· Başka insanların konuşma sesleri gibi dikkatini dağıtacak başka bir ses ya da olay olmadığından emin olun. Radyo ya da televizyon açıksa kapatın ve kişiyi daha sessiz bir yere götürün.

Beden dili

· İletişim kurarken sakin ve hareketsiz olmaya çalışın. Bu sizin bütün dikkatinizi verdiğinizi ve ona zaman ayırdığınızı gösterir. Hareket etmeniz dikkatini dağıtacaktır.

· Sert, telaşlı hareketler ya da gergin bir ifade demanslı kişiyi üzebilir ve iletişim kurmayı daha da zorlaştırabilir. Güler yüzlü ve telaşsız görünmek için rahatlamanın bir yolunu bulun.

· Kişinin yüz ifadesi, hareketleri ve duruşu ne hissettikleri ya da ne anlatmaya çalıştıklarıyla ilgili bilgi verebilir.

Konuşmak

· Sakin, açık ve yavaş konuşun. Asla bağırmayın ya da sert bir ses tonu kullanmayın, bu onları daha da huzursuz eder.

· Kısa, basit cümleler kurun ve kişinin ne söylediğinizi anlaması için zaman tanıyın.

· Sorularınızı teker teker sorun böylece kişi size “evet” ya da “hayır” gibi cevaplar verebilir. Aynı anda çok fazla soru sormak akıl karıştırıcı olabilir.

· Söylediğinizi yavaşça tekrar etmeniz ve önemli kelimeleri vurgulamanız gerekebilir.

Dinlemek

· Kişinin söylediklerini dikkatle dinleyin. Patronluk taslamadan onu cesaretlendirin.

· Bir kelimeyi hatırlamakta ya da cümleyi bitirmekte zorlanıyorlarsa başka bir şekilde açıklamalarını isteyin ya da anlamı tahmin ederek doğru olup olmadığını sorun.

· Eğer konuşmaları anlaşılmayacak haldeyse, kişi hakkında bildiklerinizi hatırlamak ve ne söylemek istediklerini tahmin etmeye çalışmak anlamanıza yardımcı olabilir. Her zaman söylemek istediklerinin o olup olmadığını onlara onaylatın.

Başka iletişim şekilleri

· Kişinin ne söylediğinizi anlayabilmesi için işaret etme ya da gösterme gibi beden hareketleri kullanın. Elbette, kişinin kendisine çocuk gibi davranıldığını düşünmemesi için bunlar dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.

· Kişiyi söylediklerini anlamanız için beden hareketleri kullanmaya yüreklendirin.

İçinden geldiği gibi hareket etmesini destekleyin

· Mizah sizi daha da yakınlaştırabilir ve iyi bir emniyet sübabıdır. Aksaklıklara ve yanlış anlamalara beraberce gülmek yardımcı olacaktır.

· Kişi üzgün görünüyorsa, duygularını ifade etmeleri için onları destekleyin ve anladığınızı gösterin.

Saygı Göstermek

· İnsanların demanslı kişiyle aşağılayıcı konuşmadıklarından ya da ne kadar az anlasalar da çocukça kelimeler kullanmadıklarından emin olun.

· Kişiyle konuşurken onun ismini kullanmak ilgisini korumasını sağlar ve kişilik anlayışlarını devam ettirir ancak kişiye her zaman nazik ve uygun bir şekilde hitap ettiğinizden emin olun.

Diğer zorluklar

· Ağrı, rahatsızlık, hastalık ya da ilaçların yan etkileri kişinin akıl karışıklığını artırabilir ve iletişimi zorlaştırabilir. Böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız biran önce doktorunuzla konuşun.

· Görme, duyma ya da damak rahatsızlıkları da iletişimi zorlaştırabilir. Gözlüklerinin derecesinin uygun olduğundan, işitme cihazlarının düzgün işlediğinden ve takılı olduklarından ve takma dişlerin uygun ve rahat olduğundan emin olun.

Yakın olmak

Konuşarak iletişim kurmak daha da zorlaştığında şefkat göstermek sizi birbirinize yakın tutacaktır. Kişinin elini tutmak ya da kolunuzu omzuna koyarak oturmak ve uygunsa rahatlatıcı bir sesle konuşmak onu önemsediğinizi gösterecek iletişim şekilleridir.