2011 YILI ASİSTAN EĞİTİMİ -ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU

1. Kurum adı: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı
2. Nöroloji Asistan Eğitim Programı (NAEP), nöroloji uzmanı olarak yetiştirilecek doktorların, dünya standartlarında nöroloji hizmeti sunmasını sağlamak için gerekli görev ve sorumlulukları uygun zamanda ve şekilde alarak nörolojik hasta bakımı ve tedavisini bilimsel ve yanısıra etik şekilde yapabilecek düzeyde bilgi, beceri ve tutum kazanmasını amaçlar. Verilen eğitim, hekimliğin ana öğretilerinin edinildiği usta-çırak ilişkisi ve güncel eğitim yöntemlerinin bir arada kullanılması üzerine kuruludur. Eğitim sırasında öğrencilerin bilgi kaynaklarını rasyonel ve eleştirel biçimde kullanması öğretilir ve teşvik edilir. NAEP tüm nörolojik hastalıklar tek tek ele alınarak güncel, kanıta dayalı genel nörolojik yaklaşımı hedefler. Nörolojide uzmanlık eğitiminin ana amacı öncelikle genel nörolojik yaklaşımın, semiyolojik ve lokalizasyona yönelik bilgilerinin edinilmesi ve sinir sistemi hastalıklarına ait güncel bilgilerin pratik ve teorik olarak birlikte öğrenilmesidir. Nihai hedef ise eğitim alan asistanın edinilen bilgileri bağımsız olarak uygulayabileceği düzeye gelmesidir. Mesleki eğitim dışında asistanların anabilim dalında geçirecekleri süre zarfında bireysel gelişimleri desteklenir, sosyal yönlerini geliştirmelerine yardımcı olunur. Eğitim sırasında bilimsel yayınları takip etmenin incelikleri ve önemi dikkatle vurgulandığı gibi, tüm asistanlara bilimsel araştırma yapma ve yayınlama konusunda bilgi aktarılır, yetenekleri ve ilgileri ölçüsünde yayın hazırlama konusunda destek sağlanır.  Üniversite kampusu içinde eğitim aldıklarından evrensel akademik değerler ile yetişmeleri hedeflenir. Yabancı dil öğrenmeleri ve sivil toplum örgütleri ve meslek örgütlerinde rol almaları teşvik edilir.
3. Uzmanlık eğitim süresi yapılan son yasal değişiklik gereği 4 yıldır. Ancak anabilim dalımız bu sürenin 60 ay olacak ve Avrupa standartlarına uyacak şekilde kullanılması konusunda asistanlara öneride bulunur. Son 5 yılda uzmanlığını alan kişi sayısı 18 dir. (12.08.2011) ve büyük çoğunluğu yasal süreden daha fazla eğitim almıştır.
4. Kurumda 13 profesör, 3 Doçent, 4 Uzman, 21 Asistan, 3 Psikolog, 3 Fizyoterapi Uzmanı, 21 Hemşire, 13 Tıbbi sekreter, 10 Teknisyen, 13 hasta bakıcı bulunmaktadır.
5. Son 5 yılda;
1. TUBİTAK dizininde yer alan ulusal dergilerde:27                                       
2. TUBİTAK dizininde yer almayan ulusal dergilerde: 10
3. SCI-E kapsamında yer alan Uluslararası dergilerde: 123                                                                                                                                SCI-E kapsamında olmayan Uluslararası dergilerde: yok
4. Kitap ve kitap çevirileri: Yurt dışı kitap bölümü:3 Ulusal kitap:1, Ulusal Kitap bölümü:35
5. Yurtiçi kongre bildirisi:61
6. Yurtdışı kongre bildirisi: 72

EK-A'da liste verilmiştir.

          *Bu metin hazırlanırken bazı bilgilere ulaşılamadığından sayılar eksiktir. 

6. Kurum içinde 47 (45+2) yatağa sahip farklı nörolojik birimler halinde yatan hasta servisi bulunmaktadır. Yıllık yatan hasta sayısı 2010 yılında 629'dur  Acil nöroloji hizmeti içinde 5 yataklık servis bulunmaktadır. Tüm nöroloji polikliniklerinde 2010 yılında 55607 hasta görülmüştür.  Acil serviste 7490 hasta, özelleşmiş polikliniklerden Serebrovasküler hastalıklar polikliniğinde 4080 hasta, Davranış Nörolojisi polikliniğinde 2374, Hareket Bozuklukları polikliniğinde 3153 hasta, Kas hastalıkları polikliniğinde 4425 hasta, Demiyelinizan hastalıklar polikliniğinde 5869 hasta, Epilepsi polikliniğinde 4580 hasta, Çocuk nörolojisi polikliniğinde 3985 hasta, Behçet polikliniğinde 513 hasta, Başağrısı polikliniğinde 4052 hasta, Botilinum toksin uygulama polikliniğinde 356 hasta görülmektedir.

Konsultasyon hizmeti ile hastanenin diğer servislerinde yıllık yaklaşık 4500 hasta           görülmektedir.

Tanı amaçlı yıllık 720 adet lomber ponksiyon ve BOS değerlendirmesi, 3397 EEG, 4418 EMG ve Uyandırılmış Potansiyel İncelemesi, 3122 Nöropsikolojik değerlendirme, 359 Nörosonoloji uygulaması,  600 Kas ve Sinir biyopsisi, ve özel tedavi uygulaması olarak yıllık 356 Botilinum toksin uygulaması yanısıra nöroşirurji kliniği ile ortak olarak 12 derin beyin stimülasyonu, 15 epilepsi cerrahisi ve hematoloji kliniği ile ortak olarak 24 plazmaferez uygulanmaktadır.

Nörolojik rehabilitiasyon programı ile ayaktan ve yatan hastalara hizmet verilmektedir. Yılda 4000 vizit sayısında  rehabilitasyon programı uygulanmaktadır. 

Fakültemiz bünyesinde toplanan sağlık kurulu mevcuttur. Yılda kliniğimizce düzenlenen     rapor sayısı 1200’dür.

7. Anabilim dalında, Fakülte ve Üniversite bünyesinde kütüphaneler bulunmaktadır. Son 1 yılda Anabilim dalı kütüphanesine basılı 5 adet temel nöroloji kitabı alınmıştır. Kliniğimiz öğretim üyelerince başlıca nöroloji uzmanlık öğrencileri için yazılmış olan ve internetten de ulaşılan Nöroloji Kitabı tüm asistanlarımız için temel başvuru eseridir ve tüm Türkiye’de en çok satılan ve okunan nöroloji kitaplarından olma özelliğini uzun yıllardır sürdürmektedir.  Üniversite ve TUBİTAK ANKOS konsorsiyumu aracılığı ile kampus içindeki erişim dahilinde birçok veri tabanı ve dergiye asistan odası dahil çok sayıda bilgisayardan ulaşılabilmektedir. Anabilim dalında toplantı yapılabilecek 4 adet oda, anfi bulunmaktadır. Eğitim için hem sabit hem de dahili projeksiyon cihazı, laptop, TV, video , tepegöz olanakları mevcuttur. İstanbul Tıp Fakültesinin Münih Ludwig Maximillian Universitesi Tıp Fakültesi ile resmi protokolle eğitim ilişkisi vardır ve anabilim dalımız bu olanaktan yararlanmaktadır. Ayrıca öğretim üyelerimizin kendi alanlarında gayrı-resmi olarak yurtdışı kurumlarla eğitim ve araştırma bağlantıları süregelmektedir ve asistanların da yurt dışına bu bağlantılar kanalıyla eğitim amaçlı gönderilmesine destek verilmektedir.
8. a. Asistan eğitim programı ve amaçları rapor sonunda ayrıntılı şekilde mevcuttur.

          b. Eğitim programının içeriği e-posta aracılığı ile yeni başlayan asistana iletilmektedir.

          c. Her asistanın eğitim sürecinde aldığı rotasyon eğitim sıralamaları zamansal açıdan           minimal farklılık gösterse de İç Hastalıkları, Acil Servis, Serebrovasküler hastalıklar ve       Demiyelinizan hastalıklar rotasyonlarının ilk 1. Yıl içinde yapılması hedeflenmektedir.      Asistanların 2. Yıllarında kıdemlilik sınavı yapılmaktadır ve başarılı olanlar kıdemli          asistan          olarak nitelenmekte ve sorumlulukları değişmektedir. İki ve üçüncü yıllar içinde    klinik içi tüm birim rotasyonları, EEG ve EMG laboratuvar çalışmaları ve genel nöroloji poliklinik       eğitimlerini alan asistanların son yıl içinde çocuk nörolojisi, psikiyatri   rotasyonları ve         konsültasyon eğitimleri yapılmaktadır.

          d. Klinik içi rotasyonlar: 4 yıllık sürede asistanların yapması gereken rotasyonları: Acil     poliklinik ve servis (6 ay), genel poliklinik (6 ay), Serebrovasküler hastalıklar (3 ay),           Nörolojik Yoğun Bakım (3 ay), Demiyelinizan Hastalıklar (3ay), Nöromüsküler           Hastalıklar (3 ay), Epilepsi (3ay), Davranış Nörolojisi ve Hareket Bozuklukları (3 ay),     Çocuk Nörolojisi (4   ay), Elektrofizyoloji laboratuarı (3-6 ay), Kampus içi konsültasyon (3-6 ay) şeklindedir. Güncel mevzuata göre Psikiyatri, Dahiliye, Endokrinoloji,          Kardiyoloji ve Radyolojide de dış r  otasyonlar yapılmaktadır.

          e. Birim içi rotasyonlara ait eğitim içeriği belirlenmiş olup rotasyon sonunda asistanlar       yazılı v          e/veya sözlü değerlendirmeye tabi tutulmaktadır ve kendilerine geri bildirim       verilmektedir.

          f. Eğitim kapsamına uygun olarak sabah acil toplantıları, yılın 12 ayında haftada 5 gün,    öğretim          üyeleri, uzman doktorlar, asistanlar ve internlerin katılımı ile yapılır. Burada acil     servise          başvuran, servise yatırılan, konsültasyonlarda değerlendirilen hastalar         tartışılarak     değerlendirilir ve ileri planlama yapılır. Vakaların görüntüleme başta olmak    üzere   laboratuar incelemelerinin değerlendirilmesi yapılır. Bu toplantıya tüm           asistanların katılımı   zorunludur. Geniş bir akademik kadro ile yapılan bu toplantılarda   asistanlar yaklaşım    farklılıkları ve farklı bakış açılarının olduğunu da implisit bir şekilde     öğrenmektedir.         Haftanın her Perşembe günü yapılan toplantıda Anabilimdalı’nda      mevcut olan birimlerden her biri sıra ile konu seçimi yaparak bunu sunarlar. Konu          sunumu ardından olgu sunumları      yapılır. Bu toplantıya öğretim üyeleri, uzman          doktorlar, asistanlar, yan dal uzman ve      öğrencileri katılır. Birimlere ait konu sunumları           ve olgu sunumlarını asistanların yapması     beklenir ve ilgili öğretim üyesi ile sunum           teknikleri konusunda ön çalışma ve gerekli hazırlıklar yapılır. Bu toplantı ile asistanların   sunum kabiliyetlerini arttırmaları, nadir      görülen vakalar ile birebir karşılaşmaları ve akademik bakış edinmeleri hedeflenir. Ayda bir kez           yapılan mortalite toplantıları da      işleyiş ile ilgili geri bildirim almayı hedeflemektedir. Tüm          asistanlara yönelik olarak     haftanın her Perşembe günü 16.00-17.30 arasında Prof. Dr. Barış         Baslo   sorumluluğundan “Genel Nöroloji Asistan Eğitimi” Salı günü 16.00-17.30      sorumluluğunda Prof. Dr. Barış Baslo tarafından “Nörolojide Anatomik Lokalizasyon           Asistan          Eğitimi” yapılmaktadır. Her hafta Cuma günleri ise 12.00-13.00 arasında Prof.         Dr. Betül       Baykan sorumluluğunda “Genel Nöroloji Dergi Kulübü ve Seminerler”        yapılmaktadır. Bu      eğitimler ile asistanların teorik bilgilerinin arttırılması, akademik bakış           ve sorgulamayı           edinmeleri hedeflenmektedir. Ayrıca her bilim dalında haftada en az bir   kez yapılan özel     toplantı, dergi kulübü, vaka tartışması, seminer gibi eğitim          faaliyetlerine asistanların    katılması zorunludur. Klinik içi veya dışında, kliniğin       düzenlemiş olduğu kongre, çalıştay,       sempozyum gibi bilimsel toplantılara da klinik       işleyişi elverdiği ölçüde asistanların     katılması desteklenir. Ulusal  Kongrede kıdemli     asistanların bildiri ile katılımları teşvik   edilir, desteklenir. Asistanların tez çalışmalarına    dek sunum ve bilimsel çalışma yöntemleri   konusunda bilgi kazanmaları hedeflenir.

g. Asistan hekimlere eğitim öncesi kliniğe, acil servise ve nöbetlere uyum sağlaması amacı ile ITF nezdinde genel 3 haftalık uyum programı mevcuttur.

h. Asistan hekimlere eğitimleri sırasında etik değerler ve uzman olduklarında taşıdıkları tıbbi ve adli sorumluluklar genel eğitim içinde verilmektedir. İlgi duyan asistanların araştırma projeleri için etik kurul başvurusu hazırlaması teşvik edilir ve her asistan en azından tezi için etik kurul başvurusunda bulunarak Helsinki bildirgesi, onam formu gibi konularda bilgi edinir.  Ayrıca uzmanlık sınavını başarı ile geçen asistana uzmanlık sorumlulukları sınav sonrasında bildirilmektedir.

k. Asistan hekimlerin eğitimleri boyunca olgu sunumu ve makale yazmaları teşvik edilmektedir. Bu amaçla poster hazırlama, olgu sunumu hazırlama, makale yazma konusunda beraber çalıştığı ilgili öğretim üyesi tarafından bu konularda sözel eğitim verilmektedir. Ayrıca Pubmed aracılığı ile literatür tarama ve Web of Science kullanımı da eğitimi sırasında gösterilmektedir.  İstatistik uygulamalar açısından asistanlara gerek duydukları aşamalarda öğretim üyeleri yönlendirme yapmaktadır. Hemen tüm asistanların ulusal platformda çalışmaları olması teşvik edilirken, yetenekli asistanların uluslararası kongrelerde sunum yapmalarına zemin hazırlanmaktadır. 

l. Her asistana kıdemli oldukları dönemde bazal olarak tez çalışmaları esnasında veya ilgisi ölçüsünde diğer bilimsel araştırmalarda klinik ve deneysel araştırma basamakları, planlanması, yöntemleri, yazımı konusunda birebir eğitim verilmektedir.

m. Klinik içi veya dışında, öğretim üyelerince bilimsel önemi denetlenen ve kabul gören kongre, çalıştay, sempozyum gibi bilimsel toplantılara da klinik işleyişi elverdiği ölçüde asistanların katılması desteklenir. Ulusal (Türk Nöroloji Derneği gibi) ve olanaklar ölçüsünde Uluslarası Kongrelerde (European Neurological Society gibi) kıdemli asistanların bildiri ile katılımları teşvik edilir, desteklenir.

n. Eğitimlerinin 2. yılı içinde asistanlara kıdemliliğe geçiş öncesi hem temel nörolojik ve nöroanatomi bilgilerini içeren yazılı hem de olgu temelli uygulamalı sözlü sınav yapılmaktadır.

o. Uzun yıllardır uygulanan asistan dosya sistemimiz mevcuttur, ekte kullanılan formlar yer almaktadır. Daha detaylı bir asistan karnesi oluşturulması konusunda çalışmalar sürmektedir.

p. Uzmanlık sınavı öncesi asistanın yaptığı rotasyonlara ait değerlendirmeler, Yeterlilik Kurulu sınav sonuçları  incelenmektedir.

r. Eğitim sırasında asistanlara başvuracakları kaynaklar verilmektedir temel başvuru kitabımız ve ingilizce önemli kitaplar önerilmekte ve okuması kontrol edilmektedir. Diğer spesifik kitap, el kitabı ve makaleler birebir verilmektedir.

s. Eğitim programı yıllık olarak gözden geçirilmektedir. Bu değerlendirmenin bazı kısımlarında asistan temsilcisi de görev almaktadır.

t. Eğitim sırasında asistanlar genel değerlendirmeden ve ilgili rotasyon sırasında da spesifik değerlendirmelerden geçmektedir.

u. Asistanlar asistan sorumluları ile yılda en az iki kez toplantı yaparak durum değerlendirmesi yapmaktadır.

v. 4 yıllık sürede asistanların yapması gereken bilim dalı rotasyonları: Klinik içi rotasyonlar: Acil poliklinik ve servis (6 ay), genel poliklinik (6 ay), Serebrovasküler hastalıklar (3 ay), Nörolojik Yoğun Bakım (3 ay), Demiyelinizan Hastalıklar (3ay), Nöromüsküler Hastalıklar (3 ay), Epilepsi (3ay), Davranış Nörolojisi ve Hareket Bozuklukları (3 ay), Çocuk Nörolojisi (4 ay), Elektrofizyoloji laboratuarı (3-6 ay), Kampus içi konsültasyon (3-6 ay) şeklindedir. Kampus içi konsültasyon (3-6 ay) şeklindedir. Güncel mevzuata göre Psikiyatri, Dahiliye, Endokrinoloji, Kardiyoloji ve Radyolojide de dış rotasyonlar yapılmaktadır.

          y. Asistan hekimlerin çalışma ve uygulama programından sorumlu öğretim üyeleri           (Doç. Dr. Haşmet Hanağası) ve uzmanlardan (Uzm. Dr. Başar Bilgiç) eğitim           programından sorumlu Prof.Dr. Mefkure Eraksoy, Prof.Dr. Barış Baslo, Prof. Dr. Betül   Baykan ve      Anabilimdalı başkanı Prof. Dr. Oğuzhan Çoban'dan oluşan Nöroloji Asistan          Eğitim           Programı (NAEP) komisyonu bulunmaktadır.

          9 

a. Rotasyonlara göre değişkenlik gösterebilse de eğitim sırasında asistanların haftalık yaklaşık 12 saatleri toplantı-eğitim faaliyetleri ile geçmektedir.  Geriye kalan sürede asistan rotasyonunun gerektirdiği servis, poliklinik ve/veya laboratuar faaliyetini gözetim ve denetim altında yürütmektedir. Bu saatlerin büyük çoğunluğu da usta-çırak ilişkisi şeklinde bir eğitim şeklinde olmaktadır (örn., toplu vizitler, öğretim üyeleri ve uzmanlar ile yapılan poliklinikler ve laboratuar incelemeleri gibi).  Asistanlar gerek tezleri kapsamında gerekse öğretim üyelerinin desteği ile olgu sunumu veya çeşitli bilimsel araştırmalar için dosya taraması, veri toplama, literatür derleme gibi konularda haftada 5 saat görev yapmaktadırlar. Ayrıca ayda 5-6 kez olacak şekilde tutulan nöbetlerde de asistan kıdemi gereği belirlenen işleri yapmaktadır.

b. Nöbet sayısı, asistan sayısına, asistan devamlılığına göre değişebilmekle beraber, genellikle ayda 5-7 arasındadır. Biri kıdemli (2 yıl içinde kıdemlilik sınavında başarılı bulunmuş) diğeri kıdemsiz olmak üzere her gün 2 asistan birlikte nöbet tutarlar. Kıdemsiz asistan acil poliklinikte nöbetini tutar ve nöbet bitene kadar burayı terk edemez, her hastayı kıdemli asistana danışır. Kıdemli asistan ise tüm yatan hastalar, acil hastalar ve konsültasyonlardan sorumludur, sorunları düzenli olarak uzmanlara danışmak görevidir. Bu nedenle kampus içinde mobil olabilir. Doğum yapan asistanlara süt izni gereğince 1 yıl boyunca nöbet verilmemekte ancak eksiklerini gündüz koşullarında tamamlamaları sağlanmaktadır. Asistanlar kendi anlaşmaları gereği bitirme sınavı öncesinde 2 ay nöbet tutmazlar.

Nöbetler hafta içi 16.00 da, hafta sonu 09.00 da başlar; nöbet bitişi ertesi gün

08.00, Cumartesi ve Pazar sabahı 09.00 dur.

Asistanlar, nöbetlerde aynı gün nöbetçi olan öğretim üyeleri veya uzman doktorlara sorumludur. Hasta ağırlığına ve yoğunluğuna göre, şef uzman doktor nöbetçi asistanların nöbetlerde klinik içi ve dışı dağılımını değiştirebilir.

Nöbetlerde hastaların teslim alınması sırasında acil servis kapı hastaları, yoğun bakım hastaları ve serebrovasküler hastalar yanısıra sorunlu tüm hastalar bizzat hasta başı devir ile alınır ve devredilir. Serviste yatan her hasta ayrıca ayrıntılı şekilde yazılı olarak da devredilir. Nöbetteki tüm hastalardan nöbetçi uzman veya öğretim üyesi haberdar edilir. Nöbet sonrasında nöbetçi ekip tarafından nöbet defteri doldurulur ve imzalanır.

Nöbet sonrası sabah 08.30-09.30’da tüm nöbetçi asistanlar sabah toplantısına katılıp acil servise başvuran ve yatırılan hastaları öğretim üyelerinin ve uzmanların katıldığı toplantıda tartışılır.

c. Asistanlara ait nöbet odasında masaüstü bilgisayar, internet erişimi, telefon, televizyon, buzdolabı, banyo/tuvalet, şahsi dolaplar ve başucu kitaplarının durduğu raflar mevcuttur.

10. Eğitici kadroda bulunan kişilerden yeterlilik belgesi alanlar: 16 kişi Doçentlik sınavını vererek eğitimde yeterlilik almıştır.

Sınavla verilen:

          Sınavsız verilen:

11. Asistan hekimlerin uzmanlık eğitiminin son yılında Türk Nöroloji Derneği (TND) tarafından yapılan yeterlilik sınavına girmesi akademik kurul kararınca beklenmektedir.

12. Son 5 yılda TND yeterlilik belgesi alan 10 kişi bulunmaktadır.

Hazırlayanlar: Uz. Dr. Başar Bilgiç, Prof. Dr. Betül Baykal